Δράσεις μιας χρονιάς με κεντρικό θέμα: «Αφοπλίζοντας τη βία»

Με το τέλος του διδακτικού έτους 2022-2023 ολοκληρώθηκαν και οι δράσεις  της Ομάδας της «Βουλής των Εφήβων» του Αρσακείου Λυκείου Θεσσαλονίκης. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα  «Βουλή των Εφήβων: Βήματα Δημοκρατίας-Κάνοντας πράξη τη συμμετοχή» ΚΖ΄ Σύνοδος –σχολικό έτος 2022-23 συνδιοργανώνεται από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία και το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων. Το πρόγραμμα απευθύνεται στους μαθητές και στις μαθήτριες των Γενικών και Επαγγελματικών Λυκείων της χώρας, καθώς και των Ελληνικών Λυκείων του εξωτερικού. Βασικοί στόχοι του προγράμματος είναι η εξοικείωση των εφήβων με τις αρχές και τις αξίες της δημοκρατίας, με τον τρόπο λειτουργίας και τον ρόλο του Κοινοβουλίου, καθώς και η άσκησή τους σε δημοκρατικές πρακτικές και η ενεργοποίησή τους σε ζητήματα που απασχολούν το σχολείο, την κοινότητα, την κοινωνία. Το πρόγραμμα φιλοδοξεί να προσφέρει στους μαθητές και στις μαθήτριες, εκτός από γνώση, βήμα για προσωπική έκφραση και δημιουργικότητα, ευκαιρίες για προβληματισμό, διάλογο και συμμετοχή. Για το σχολικό έτος 2022-2023 κεντρική θεματική του προγράμματος είναι: «Αφοπλίζοντας τη βία». Υπεύθυνη για την υλοποίηση του προγράμματος ήταν η φιλόλογος καθηγήτρια Ιφιγένεια Αναγνώστου.

Η Ομάδα Συμμετοχικής Δράσης του Σχολείου μας συγκροτήθηκε από δεκαέξι (16) μαθητές και μαθήτριες της Α΄ και Β΄ τάξης Λυκείου. Κατά τη διάρκεια της χρονιάς πραγματοποιήθηκαν  συνολικά δέκα συναντήσεις της Ομάδας, που περιελάμβαναν δράσεις βιωματικού χαρακτήρα και συζητήσεις, καθώς και εξωστρεφείς ενέργειες, όπως συναντήσεις με πρόσωπα κύρους ή εκπροσώπους φορέων και επισκέψεις σε χώρους που σχετίζονται με τη θεματική ενότητα που έχει επιλεγεί. Παρακάτω εκτίθεται αναλυτικά το ημερολόγιο των συναντήσεων της Ομάδας του Σχολείου μας:

1) 14/11/2022: Η πρώτη συνάντηση της ομάδας περιελάμβανε μία γνωριμία με το πρόγραμμα, τις επιμέρους ενότητες και τους στόχους του, μία παρουσίαση των μορφών που μπορεί να λάβει η βία, καθώς και παιχνίδια γνωριμίας.

2) 22/11/2022: Δίωρο βιωματικό workshop με θέμα το «Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο» από  φοιτητές και φοιτήτριες της ELSA (European Law Students’ Association) Thessaloniki/ ELSA Greece. Μετά από μία σύντομη παρουσίαση του οργανισμού, των στόχων και του έργου του, οι μαθητές και οι μαθήτριες χωρίστηκαν σε ομάδες και πραγματοποίησαν μία προσομοίωση  σε τέσσερις επιμέρους επιτροπές του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών με θέματα α) Περιβάλλον – πολιτιστικά αγαθά σε περίοδο ένοπλης σύρραξης, β) Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο και Ανθρώπινα Δικαιώματα, γ) Ρωσο-Ουκρανικός πόλεμος και δ) Αντιμετώπιση των γυναικών σε ένοπλες συρράξεις. Με την εμψύχωση των φοιτητών και φοιτητριών, οι μαθητές και οι μαθήτριες συζήτησαν για τα συγκεκριμένα θέματα, κατέγραψαν τα πορίσματά τους σε μία πρωτότυπη αφίσα και την παρουσίασαν στα υπόλοιπα μέλη της ολομέλειας. Η δράση έληξε με ένα πρωτότυπο bras de fer, όπου νικητής ήταν η διαπραγμάτευση, το συνεργατικό πνεύμα και η δημιουργική σκέψη και πρωτοτυπία. [περισσότερα εδώ] 

3) 5/12/2022: Συνάντηση της ομάδας με μέλη του δεκαπενταμελούς συμβουλίου του σχολείου, με σκοπό τον σχεδιασμό  ενημερωτικών παρουσιάσεων-συζητήσεων και βιωματικών δράσεων με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών και μαθητριών σε θέματα έμφυλης βίας. Οι δράσεις αυτές πραγματοποιήθηκαν σταδιακά σε όλα τα τμήματα της Α΄ και Β΄ Λυκείου κατά τους μήνες Δεκέμβριο και Ιανουάριο. [Περισσότερα εδώ]

4) 15/12/2022: Η συνάντηση ήταν αφιερωμένη στην έμφυλη βία. Στα μέλη της ομάδας δόθηκαν παροιμίες, γνωμικά και αποφθέγματα με έντονα σεξιστικό μήνυμα χωρισμένες στη μέση. Οι παροιμίες αυτές μοιράστηκαν τυχαία στους μαθητές και τις μαθήτριες και στη συνέχεια, ο καθένας/καθεμία βρήκε το ζευγάρι του, συζήτησαν μεταξύ τους το περιεχόμενο της παροιμίας και τον λόγο για τον οποίο καλλιεργεί στερεότυπα και τελικά οδηγεί στην έμφυλη βία. Ακολούθως, τα μέλη της ομάδας παρουσίασαν στην ολομέλεια τα πορίσματα της συζήτησής τους. Ακολούθησε αναστοχασμός και παρουσίαση των βασικών μορφών της έμφυλης βίας.

5) 26/1/2023: Με την ευκαιρία της Ημέρας Μνήμης του Ολοκαυτώματος (27 Ιανουαρίου), πραγματοποιήθηκε επίσκεψη της ομάδας στο Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Οι μαθητές και οι μαθήτριες ξεναγήθηκαν στην έκθεση του Μουσείου από την υποψήφια διδάκτορα και ερευνήτρια κ. Ηλιάνα Ερρέρα και συμμετείχαν σε ερευνητικό πρόγραμμα σχετικά με την  ιστορία της Θεσσαλονίκης και με την εβραϊκή ιστορία της πόλης ειδικότερα. [Περισσότερα εδώ] 

6) 3/2/2023: Η συνάντηση ήταν αφιερωμένη στην οπαδική βία και αφορμή στάθηκε η επέτειος ενός έτους από τη δολοφονία του Άλκη Καμπανού. Αρχικά, έγινε μία παρουσίαση της πορείας του χουλιγκανισμού, από την έξαρσή του τη δεκαετία του 1980 μέχρι τη μετεξέλιξή του στις αρχές του 21ου αιώνα, καθώς και της εμφάνισής του στην Ελλάδα. Αναφορά έγινε στις αιτίες του φαινομένου, καθώς και της βίας γενικότερα, και σε διάφορες καλές πρακτικές για την αντιμετώπισή του σε διάφορα ευρωπαϊκά κράτη, ενώ παρουσιάστηκαν και προτάσεις για την περαιτέρω καταστολή της οπαδικής βίας.

7) 10/3/3023: Η συνάντηση ήταν αφιερωμένη στο θέμα της ενδοσχολικής βίας  με αφορμή την Πανελλήνια Ημέρα κατά του σχολικού εκφοβισμού. Οι μαθητές και οι μαθήτριες παρακολούθησαν, αρχικά, μία παρουσίαση σχετικά με τον σχολικό εκφοβισμό. Ενημερώθηκαν για τα είδη, τα χαρακτηριστικά του, το προφίλ του θύματος, του θύτη και των παρατηρητών, καθώς και για τις επιπτώσεις του σε θύμα και θύτη. Ακολούθησε συζήτηση και βιωματικές δράσεις.

8) 23/3/2023: Δίωρη παρουσίαση του θεσμού της Σχολικής Διαμεσολάβησης από τις κ.κ. Μαρία Χατζηλεωνίδα και Μαρία Φαροπούλου, ιδρυτικά μέλη του The Mediation Lab, δικηγόρους, διαπιστευμένες διαμεσολαβήτριες του ΥΔΑΔ και εκπαιδεύτριες διαμεσολαβητών. [Περισσότερα εδώ] 

9) 28/3/2023: Δίωρη ενημερωτική παρουσίαση για το θέμα της εμπορίας ανθρώπων από τις συνεργάτιδες της οργάνωσης Α21 κ.κ. Μαγδαληνή Ζαφειρίου και Χριστίνα Αγαπίδου. [Περισσότερα εδώ]

10) 15/5/2023: Η συνάντηση ήταν αφιερωμένη στον διαδικτυακό εκφοβισμό. Οι μαθητές και οι μαθήτριες παρακολούθησαν μία παρουσίαση για τις μορφές του διαδικτυακού εκφοβισμού, τις διαφορές του από άλλες μορφές εκφοβισμού, που τον καθιστούν ιδιαίτερα επικίνδυνο, ενώ του δόθηκαν και κάποιες συμβουλές για το πώς να αντιμετωπίζουν περιπτώσεις διαδικτυακού εκφοβισμού, αλλά και πώς θα αποφεύγουν και οι ίδιοι να γίνονται θύτες, ενίοτε εν αγνοία τους. Ακολούθησε συζήτηση μεταξύ των μελών της Ομάδας και μία γενικότερη ανασκόπηση του εκπαιδευτικού προγράμματος της Βουλής των Εφήβων, όπου οι  μαθητές/τριες κατέθεσαν τις εμπειρίες και τις εντυπώσεις τους.

Τέλος, επιλέχθηκε μετά από κλήρωση ως ο έφηβος βουλευτής που θα εκπροσωπήσει το Σχολείο μας στην ΚΖ΄ Σύνοδο της Βουλής των Εφήβων που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα από τις 4 Σεπτεμβρίου έως τις 7 Σεπτεμβρίου 2023 ο μαθητής της Β΄ Λυκείου Απόστολος Ρεφανίδης, με αναπληρώτρια τη μαθήτρια της Β΄ Λυκείου Βασιλική Λίταινα. Τους ευχόμαστε καλή επιτυχία και να απολαύσουν τη μοναδική αυτή εμπειρία.

Πιστεύουμε ότι το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα κατάφερε να προσφέρει στα παιδιά ποικίλες γνώσεις, εμπειρίες και προβληματισμούς, βήμα για ελεύθερη έκφραση των απόψεών τους, ευαισθητοποίηση και ενσυναίσθηση στο φλέγον ζήτημα της βίας. Μέσα από τις ποικίλες δράσεις στις οποίες έλαβαν μέρος έμαθαν να αναγνωρίζουν διάφορες μορφές βίας, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους και τρόπους αντιμετώπισης, ενώ ήρθαν σε επαφή με ειδικούς επιστήμονες και μέλη οργανώσεων που τους μετέφεραν τις εξειδικευμένες γνώσεις τους. Τέλος, ενεργοποιήθηκαν και οι ίδιοι/ες και ανέλαβαν πρωτοβουλίες για την ενημέρωση των συμμαθητών και συμμαθητριών τους σε σχετικά θέματα. Έγιναν, δηλαδή, πολέμιοι της βίας ώστε να την εξοβελίσουν από τη δική τους ζωή και των ανθρώπων του περιβάλλοντός τους.