Ψηφιακή Περιήγηση στην Ωνάσειο Βιβλιοθήκη
Την Πέμπτη 08 Απριλίου και την Τρίτη 13 Απριλίου 2021 οι μαθήτριες και οι μαθητές της Β΄ τάξης του Αρσακείου Λυκείου Θεσσαλονίκης παρακολούθησαν ζωντανά διαδικτυακή ξενάγηση στην Ωνάσειο Βιβλιοθήκη (εδώ), στο πλαίσιο του εορτασμού για τα 200 χρόνια από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης. Τα παιδιά ξεναγήθηκαν από την Ιστορικό Επιστήμης και Τεχνολογίας και υπεύθυνη της Ωνασείου Βιβλιοθήκης, κ.Βίκυ Γεροντοπούλου, στους «θησαυρούς» που φιλοξενούνται εκεί με έναν πολύ ζωντανό και διαδραστικό τρόπο. Η κ.Γεροντοπούλου έδειξε στα παιδιά σπάνια βιβλία, τα οποία χρονολογούνται μεταξύ του 15ου και του 18ου αιώνα, όπως γεωγραφίες, γραμματικές και εγκυκλοπαίδειες. Εξήγησε τον ρόλο που διαδραμάτισαν οι εκδόσεις και η διακίνηση των ιδεών στην ελληνική επανάσταση και τους μύησε στις τεχνικές της εκτύπωσης. Τόνισε, μάλιστα τη σημασία της ιστορίας των βιβλίων, αλλά και την αναγκαιότητα αυτά να συνυπάρχουν με τη νέα ψηφιακή πραγματικότητα.
Επίσης, τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να δουν τη «Χάρτα του Ρήγα», ένα από τα 1200 περίπου πρωτότυπα αντίγραφα που τύπωσε ο ίδιος ο Ρήγας στη Βιέννη, καθώς και τα μυστικά της σύμβολα μέσα από ένα διαδραστικό ψηφιακό πρόγραμμα. Στο τέλος της ξενάγησης, η υπεύθυνη απάντησε στις ερωτήσεις των μαθητών και των μαθητριών και συζήτησε μαζί τους τις απορίες τους.
Η δραστηριότητα αυτή ήταν ένα ευχάριστο, αλλά και εποικοδομητικό «διάλειμμα» από τις καθημερινές σχολικές υποχρεώσεις. Μετά από τόσους μήνες κονωνικής αποστασιοποίησης, χωρίς επισκέψεις σε χώρους πολιτισμού και συνάθροισης, μας θύμισε πόσο ενδιαφέρουσες είναι οι ξεναγήσεις σε χώρους που προάγουν τον πολιτισμό και μας ώθησε να ανανεώσουμε το ραντεβού μας από κοντά πια, σ΄αυτό το επιβλητικό νεοκλασικό κτήριο της Αθήνας [εδώ], που στεγάζει την Ωνάσειο Βιβλιοθήκη.
Οι εντυπώσεις των παιδιών και οι παρατηρήσεις τους επιβεβαιώνουν το ενδιαφέρον με το οποίο ακολούθησαν την κ.Γεροντοπούλου στην περιήγησή της στις αίθουσες και τα ράφια της Βιβλιοθήκης:
–«Η ξενάγηση στην Ωνάσειο βιβλιοθήκη ήταν πολύ ενδιαφέρουσα, καθώς γνωρίσαμε τα πρώτα βιβλία και λεξικά αλλά συγκεντρώσαμε και πληροφορίες για τον Γουτεμβέργιο, τον οποίο μελετάμε στο μάθημα της Ιστορίας». (Κωνσταντίνος Αβραάμ)
– «Ήταν μια πολύ καλά οργανωμένη ξενάγηση. Αποκομίσαμε ενδιαφέρουσες γνώσεις για τα βιβλία και την τυπογραφία και ελπίζουμε και σε μία διά ζώσης επίσκεψή μας στο χώρο της βιβλιοθήκης». (Πέτρος Ιωάννου)
– «Αν και κάτω από δύσκολες συνθήκες, καταφέραμε να πάρουμε μια γεύση από τους σπάνιους θησαυρούς που βρίσκονται στην Ωνάσειο βιβλιοθήκη». (Αγάπη Βλάχου)
– «Η διαδικτυακή μας ξενάγηση στην Ωνάσειο βιβλιοθήκη αν και δεν πίστευα ότι θα μου κινήσει το ενδιαφέρον, μου προσέφερε πληροφορίες, για τις οποίες ποτέ δεν είχα αναρωτηθεί. Με εντυπωσίασε το πλήθος βιβλίων που σχετίζονται με την Γεωγραφία αλλά τελικά κατάλαβα τον σημαντικό ρόλο της τόσο για τους ανθρώπους εκείνης της εποχής όσο και για εμάς. Η επίσκεψη αποδείχτηκε μια πολύ καλή επιλογή που έκανε το σχολείο μας». (Σοφία Ηλιάδου)
– «Η ξενάγηση ήταν πολύ ενδιαφέρουσα, με την ξεναγό πρόθυμη, ευγενική και δεκτική στις ερωτήσεις μας». (Ηρώ Αφεντουλίδου)
– «Αν και από απόσταση, η διαδικτυακή περιήγηση στην Ωνάσειο βιβλιοθήκη δεν έπαυε να είναι ένα ταξίδι στο χρόνο, στην Επανάσταση του 1821, όταν τα βιβλία καθώς και η Χάρτα του Ρήγα βοήθησαν τους υποδουλωμένους Έλληνες να αντιληφθούν πως στερούνταν το σημαντικότερο ανθρώπινο αγαθό, την ελευθερία. Ύστερα από την περιήγηση αυτή θαυμάσαμε – θεωρώ – ακόμη περισσότερο την δύναμη του βιβλίου μέσα στον χρόνο, στις εποχές, στον άνθρωπο». (Στελίνα Μπουζοπούλου)
– «Η διαδικτυακή ξενάγηση που παρακολουθήσαμε ήταν πολύ ενδιαφέρουσα. Αν και δεν βρισκόμασταν στη βιβλιοθήκη, αισθανθήκαμε σαν να ήμασταν εκεί, από κοντά». (Μυρτώ Δημόκα)
– «Η σημερινή ψηφιακή ξενάγηση στην Ωνάσειο Βιβλιοθήκη ήταν πολύ ενδιαφέρουσα και προσωπικά την ευχαριστήθηκα πολύ. Πιστεύω ότι όλοι όσοι το παρακολουθήσαμε κερδίσαμε αρκετές γνώσεις σχετιζόμενες με την ιστορία της τυπογραφίας και την κυκλοφορία των πρώτων τυπωμένων βιβλίων κατά τον 15ο αιώνα, καθώς και για την τύπωση των πρώτων βιβλίων στα ελληνικά κατά το 1470. Μας δόθηκαν κι αρκετές πληροφορίες, καθώς έγινε εξήγηση της διαφοράς μεταξύ των φυσικών βιβλίων και τα e-books για την αξία και τη χρησιμότητα του καθενός. Προσωπικά, πάντα προτιμούσα τα φυσικά βιβλία, επειδή η ανάγνωσή τους εμπεριέχει όλες τις αισθήσεις. Πέρα από την ανάγνωση του περιεχομένου του καθενός βιβλίου, η αίσθηση της τραχιάς σελίδας, η χαρακτηριστική μυρωδιά του χαρτιού και το θρόισμα της αλλαγής της σελίδας είναι κάτι που δε μπορεί να αντικατασταθεί από ηλεκτρονικά μέσα. Ωστόσο, είναι αλήθεια ότι τα ηλεκτρονικά μέσα μπορούν να αποθηκεύσουν μεγάλες ποσότητες πληροφορίας και γνώσης σε πολύ περιορισμένο χώρο. Συνεπώς ο τύπος της ανάγνωσης στο καθένα ξεχωρίζει από άποψη ποιότητας ή ποσότητας αναλόγως. Συνολικά θεωρώ ότι η ψηφιακή αυτή «εξόρμηση» δεν μπορεί να συγκριθεί με μια ζωντανή ξενάγηση, αλλά μπορεί σίγουρα να μεταφέρει ένα μέρος της εμπειρίας σ’ εμάς, ακόμα κι αν βρισκόμαστε ο καθένας στο δικό του σπίτι.» (Βαγγέλης Κωστούλας)
Την πρωτοβουλία για την ψηφιακή ξενάγηση των παιδιών ανέλαβαν οι φιλόλογοι Βίκτωρ Βαβαρούτσος, Αντωνία Βουλγαράκη και Ειρήνη Παπαδοπούλου, οι οποίοι και «συνόδευσαν» τα παιδιά στην ψηφιακή περιήγησή τους.
