200 χρόνια από την έναρξη της Επανάστασης του 1821 συμπληρώθηκαν πριν λίγες μέρες, ενώ μια μέρα σαν σήμερα πριν από 195 χρόνια, στις 10 Απριλίου του 1826, έγινε η ηρωική Έξοδος και το Ολοκαύτωμα του Μεσολογγίου. Δώδεκα ολόκληρους μήνες πολυάριθμα στρατεύματα Τούρκων και Αιγυπτίων δεν κατάφεραν να κάμψουν την αντίσταση των «Ἐλεύθερων Πολιορκημένων» και να κυριεύσουν «ἐτοῦτο τό ἀλωνάκι» (Διονύσιος Σολωμός, Oἱ Ἐλεύθεροι Πολιορκημένοι. Σχεδίασμα A΄). Μόνο όταν έπεσαν τα στρατηγικής σημασίας νησάκια στην είσοδο της λιμνοθάλασσας, που διασφάλιζαν τον από θαλάσσης ανεφοδιασμό, οι αγωνιστές υπέκυψαν –όχι στη δύναμη του εχθρού, αλλά στη δύναμη της πείνας. Και τότε, όμως, δεν παραδόθηκαν. Πιστοί στο Χρέος απέναντι στον Άνθρωπο και στις Αξίες του, προτίμησαν τη θυσία άλλοι κατά την Έξοδο και, όσοι δεν μπορούσαν να ακολουθήσουν, στη μπαρουταποθήκη του Χρήστου Καψάλη. Οι υπερασπιστές έπεσαν· έπεσαν, όμως, όπως ο σπόρος στη γη, που –ενώ φαίνεται μάταιη η πτώση του– δεν αργεί να βλαστήσει και να φέρει «καρπὸν ἑκατονταπλασίονα» (Λκ 8,8). Η είδηση συγκλόνισε όλον τον χριστιανικό κόσμο, ο φιλελληνισμός φούντωσε, και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πιέστηκαν να αναλάβουν δράση, πολεμική και διπλωματική. Ναυμαχία του Ναβαρίνου και Πρωτόκολλο της Ελληνικής Ανεξαρτησίας (3 Φεβρουαρίου 1830) θα δώσουν υπόσταση στο Όραμα αυτών που μέθυσαν «μέ τ’ ἀθάνατο κρασί τοῦ Εἰκοσιένα» (Κωστής Παλαμάς, Στή νεολαία μας).
Μέσα στο πολιορκημένο Μεσολόγγι, όμως, κάποιοι έδιναν μια διαφορετική μάχη. Ο Ελβετός φιλέλληνας Ιωάννης-Ιάκωβος Μάγερ και ο Θεσσαλονικιός Δημήτριος Μεσθενέας μοχθούσαν, για να τυπώνονται με τα πενιχρά μέσα και να φτάνουν στους απανταχού συνδρομητές τα «Ελληνικά Χρονικά». Η εφημερίδα κυκλοφόρησε την Πρωτοχρονιά του 1824 και τύπωσε το τελευταίο της φύλλο, αριθμ. 226, στις 20 Φεβρουαρίου 1826, όταν οι οβίδες από τα τουρκικά κανόνια κατέστρεψαν τις εγκαταστάσεις της. Στην προμετωπίδα της δεσπόζει η φράση του Βενιαμίν Φραγκλίνου «τα πλείω οφέλη, τοις πλείοσι», δηλαδή τα περισσότερα οφέλη πρέπει να μοιράζονται στους περισσότερους. Ίσως η επιτυχέστερη αποτύπωση των συνταγματικών αρχών της ισότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης! Δεν είναι τυχαίο ότι ένα από τα κανονιοστάσια του πολιορκημένου Μεσολογγίου ονομάστηκε «ντάπια του Φραγκλίνου». Πράγματι, τα χρόνια εκείνα ο Λόγος και τα Όπλα συμβάδιζαν και συναποτελούσαν την καθημερινότητα των επαναστατημένων Ελλήνων. Ο Μάγερ και ο Μεσθενέας έπεσαν από τους πρώτους κατά την Έξοδο, μακριά από τις πατρίδες τους. Το έργο τους δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό, αν και δίχως αμφιβολία είναι σημαντικό.
Θέλοντας κι εμείς, οι μαθήτριες και οι μαθητές του Γ2 του Αρσακείου Γυμνασίου Θεσσαλονίκης της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, να τιμήσουμε τη μνήμη και το έργο όλων αυτών των ανθρώπων, και αφού προηγήθηκε αρκετή μελέτη και συζήτηση στο πλαίσιο του μαθήματος της Ιστορίας, αποφασίσαμε να προχωρήσουμε στην έκδοση του 227ου φύλλου της μεσολογγίτικης εφημερίδας ανήμερα της Εξόδου. Στο φύλλο αυτό προσπαθούμε με ψηφίδες από πρόσωπα και γεγονότα να ζωντανέψουμε τα όσα διαδραματίστηκαν τότε στην Ιερή πόλη του Μεσολογγίου. Ιδιαίτερα όμως θέλουμε να αφιερώσουμε το φύλλο που κρατάτε στα χέρια σας στη μνήμη του αφανούς αλλά ηρωικού συμπολίτη μας, Δημήτρη Μεσθενέα. Η έμπνευση και οργάνωση του εγχειρήματος ανήκει στον καθηγητή μας, φιλόλογο Λεωνίδα Κατσικαρίδη, ενώ κατά την υλοποίησή του πολύτιμη ήταν η συνδρομή τόσο της καθηγήτριας Γερμανικών, Ελευθερίας Κωνσταντινίδου, στη συγγραφή κάποιων κειμένων, όσο και του καθηγητή Εικαστικών, Θεόδωρου Σπανού, στη μορφοποίηση και εικαστική επιμέλεια του φύλλου. Έχουμε επίγνωση για το τόλμημα και το βάρος του εγχειρήματος που, αφού το ζυγιάσαμε καλά, είπαμε να μην το απαρνηθούμε. Έστω ως ένα ελάχιστο νεύμα υπόκλισης προς εκείνους που αγωνίστηκαν σκληρά και έδωσαν τη ζωή τους για την ύπαρξη και την περηφάνια της σημερινής μας Ελλάδας.
Μάταιο δεν ήταν ούτε που ανθίσατε ούτε που θυσιαστήκατε…
Αποθηκεύστε και διαβάστε τα “Ελληνικά Χρονικά”,
κάνοντας ΚΛΙΚ στο παρακάτω εικονίδιο:
