Το Αρσάκειο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης καλλιεργεί την οικολογική συνείδηση και ευαισθητοποιεί τους μαθητές και τις μαθήτριές του για το φυσικό αλλά και το ανθρωπογενές περιβάλλον. Στο πλαίσιο αυτό υλοποιήθηκε εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «Κιβωτός του Νώε – Μία σύγχρονη ιστορία» στο πλαίσιο του μαθήματος των Θρησκευτικών. Στόχος του προγράμματος είναι η ανάδειξη ενός σύγχρονου προβλήματος, του οικολογικού, υπό το πρίσμα της Βιβλικής και εν γένει της Χριστιανικής γραμματείας.
Ψάξαμε στη Βίβλο τον τρόπο με τον οποίο αναδεικνύεται η προστασία του οικοσυστήματος και κυρίως τον ρόλο του ανθρώπου απέναντι στη φύση και στον διπλανό μας. Έπειτα είδαμε εκκλησιαστικά πρόσωπα τα οποία με αφετηρία την χριστιανική πίστη προστάτεψαν με λόγο και έργο το περιβάλλον, όλα τα έμβια όντα, και ενέπνευσαν τον σεβασμό προς το διαφορετικό.
Προκειμένου να ενημερωθούμε για την οικολογική κρίση και να μάθουμε για τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να επαναφέρουμε την ισορροπία στο οικοσύστημα παρακολουθήσαμε το ντοκιμαντέρ «Φίλα το χώμα». Η προβολή τού ντοκιμαντέρ μάς αποκάλυψε ότι η φροντίδα του χώματος μπορεί να σταθεροποιήσει το παγκόσμιο κλίμα, να επαναφέρει χαμένα οικοσυστήματα και να δημιουργήσει αφθονία διατροφικών πηγών. Κατά τη διάρκεια της προβολής, τα παιδιά είδαν εντυπωσιακές γραφικές και οπτικές αναπαραστάσεις, καθώς και πλάνα της ΝΑSA και της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και ατμόσφαιρας των ΗΠΑ, οι οποίες μας έδειξαν ότι το χώμα μπορεί να εξασφαλίσει τη μείωση του άνθρακα της ατμόσφαιρας. Από τους ποικίλους τρόπους που προτείνει το ντοκιμαντέρ για την επανασύσταση του χώματος, εμείς επιλέξαμε τη δενδροφύτευση και την κομποστοποίηση.
Παρακάτω ακολουθούν κείμενα μαθητριών σχετικά με τις πληροφορίες που έμαθαν από αυτό το ντοκιμαντέρ:
Έλενα Κατουρτζίδου: Τι ιδιότητες έχει το χώμα;
Το χώμα μπορεί και απορροφά μεγάλες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου. Αυτό μπορεί να εξισορροπήσει το κλίμα, να αναπληρώσει το πόσιμο νερό και να ταΐσει όλο τον κόσμο. Επίσης μπορεί να απομακρύνει το διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Τέλος μια ακόμα ιδιότητα του χώματος είναι πως, όταν είναι υγιές, τότε μπορεί να μας δώσει υγιή φυτά, υγιή ζώα, υγιείς ανθρώπους, υγιεινό νερό αλλά και υγιές κλίμα.
Εύα Γιαννοπούλου: Γιατί ο άνθρωπος ευθύνεται για την οικολογική κρίση;
Ο άνθρωπος ευθύνεται για την οικολογική κρίση, διότι ψεκάζει το χώμα με τοξικά φυτοφάρμακα, προκειμένου να υπάρξει γρήγορη ανάπτυξη των φυτών. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα φυτοφάρμακα αυτά χρησιμοποιούνταν στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο για την εξόντωση των Εβραίων στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Επίσης το όργωμα διαβρώνει το χώμα και χάνει τα θρεπτικά του συστατικά, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να συγκρατήσει τον άνθρακα και να αυξάνεται η θερμοκρασία.
Μαρία Γκουραμάνη: Τι μπορούμε να κάνουμε, για να διατηρήσουμε την ποιότητα του χώματος;
Μέσα σε αυτά τα χρόνια που αυξανόταν η χρήση των χημικών κατανοήθηκε από τους επιστήμονες πως οι εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα από το χώμα αποτελούν πρόβλημα. Γι’ αυτό τον λόγο προτάθηκαν διάφορες λύσεις, ώστε να λυθεί αυτό το πρόβλημα. Έχει αποδειχθεί πως τα απόβλητα και η κοπριά των αγελάδων βοηθούν στις καλλιέργειες, οπότε τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί η ελεύθερη βόσκησή τους. Επίσης, υπάρχουν και λύσεις που μπορούμε να υλοποιήσουμε και στο σπίτι και στο σχολείο μας. Θα μπορούσαμε να εφαρμόσουμε την κομποστοποίηση, η οποία είναι η επαναχρησιμοποίηση υπολειμμάτων τροφίμων που έπειτα, μέσω φυσικής επεξεργασίας από μικροοργανισμούς, γίνονται οικολογικό λίπασμα. Επίσης θα μπορούσαμε να φυτέψουμε φυτά, τα οποία μέσω της διαδικασίας της φωτοσύνθεσης δεσμεύουν μια ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα της ατμόσφαιρας και με τη βοήθεια της ηλιακής ενέργειας και του νερού απελευθερώνουν στην ατμόσφαιρα οξυγόνο. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να μειωθεί κατά ένα βαθμό το διοξείδιο του άνθρακα της ατμόσφαιρας. Ακόμη θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως ηλιακά πάνελ, για να αντικαταστήσουμε το ηλεκτρικό ρεύμα από ρυπογόνες πηγές, όπως το πετρέλαιο και ο άνθρακας.
Έτσι λοιπόν, το Α1 και το Α3 έκαναν κομποστοποίηση φέρνοντας από το σπίτι κατακάθια από καφέ, φλούδες από μπανάνες και μήλα, χαρτιά και στα διαλείμματα μάζεψαν κλαδιά από το προαύλιο του σχολείου. Για κάδο χρησιμοποιήσαμε γλάστρες, τις οποίες τις τρυπήσαμε και κάναμε στρώσεις με τα υλικά μας. Το Α2 φύτεψε ροδιές και αμυγδαλιές στο προαύλιο του Σχολείου.
Υπεύθυνες για την προβολή του ντοκιμαντέρ και για την οργάνωση και υλοποίηση των δράσεων είναι οι καθηγήτριες Όλγα Ντίνα (Βιολόγος) και Γιώτα Ψωμιάδου (Θεολόγος).
