«Άν δεν σπάσεις αυγά, ομελέτα δεν κάνεις» λέει η παροιμία. Στο ερώτημα, αν μπορούμε να αφήσουμε ένα αυγό να πέσει από ύψος δυο ορόφων και να μην σπάσει, κλήθηκαν να απαντήσουν οι μαθητές της Γ’ τάξης του Σχολείου μας, σχεδιάζοντας και κατασκευάζοντας τα δικά τους δοχεία, ικανά να προστατεύσουν τα αυγά μετά την πτώση τους και να αποφύγουν την παρασκευή ομελέτας!
Το συγκεκριμένο πείραμα (στα αγγλικά «the egg drop experiment») είναι ένα πείραμα Μηχανικής, το οποίο προσαρμοσμένο στην ηλικία των μαθητών μας, αναπτύσσει ικανότητες επίλυσης προβλημάτων, συνεργασίας και σχεδιαστικής σκέψης καθώς και τις κατασκευαστικές τους δεξιότητες.
Σε πρώτο στάδιο οι ομάδες αναζήτησαν λύσεις και ιδέες από το διαδίκτυο, ανάμεσα στις οποίες ήταν και οι συμβουλές που ζήτησε ο μαθητής Θάνος Ταρασίδης από το λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης ChatGPT. Έπειτα τα παιδιά σχεδίασαν και παρουσίασαν τις ιδέες τους.
Παράλληλα με τις παρουσιάσεις του μαθήματος Τεχνολογίας, ο καθηγητής Φυσικής Στέλιος Μπούτσικας πραγματοποίησε μια ειδική διάλεξη στα τμήματα. Με τον κατάλληλο τρόπο εισήγαγε τα παιδιά στην έννοια της ελεύθερης πτώσης, εξήγησε τις παραμέτρους που παίζουν ρόλο, όταν αφήνουμε ένα σώμα να πέσει, και έλυσε απορίες των παιδιών που προέκυψαν κατά τον σχεδιασμό. Η διάλεξη αυτή ενίσχυσε τη διαθεματική σχέση μεταξύ των μαθημάτων Φυσικής και Τεχνολογίας και στα παιδιά φάνηκε ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και πρωτότυπη η βιωματική προσέγγιση εννοιών από το πεδίο της Φυσικής.
Οι ομάδες έλαβαν υπόψιν τους τρεις σχεδιαστικές παραμέτρους: τον προσανατολισμό του αυγού, την επιβράδυνση της πτώσης και την απορρόφηση των κραδασμών και ξεκίνησαν τις προετοιμασίες για τη διαδικασία της κατασκευής. Χαρτόνια, φελιζόλ, αεροπλάστ, πλαστικά δοχεία, μπαλόνια, καλαμάκια, πλαστικές σακούλες, υφάσματα, πλαστελίνες ακόμη και… ποπ κορν επιστρατεύτηκαν, για να συνθέσουν τα δοχεία που φιλοξένησαν τα αυγά σε αυτό το αβέβαιο ταξίδι τους! Οι κατασκευές ολοκληρώθηκαν και η μέρα για τη μεγάλη δοκιμή έφτασε! Με ανάμεικτα συναισθήματα χαράς και αγωνίας οι ομάδες δοκίμασαν σε πραγματικές συνθήκες τη λειτουργικότητα των κατασκευών τους, οι οποίες σε μεγάλο ποσοστό στάθηκαν προστατευτικές για το πολύτιμο περιεχόμενό τους.
Την έμπνευση και την επιμέλεια των δράσεων είχε η καθηγήτρια Τεχνολογίας Αθηνά Φουστέρη.
Στο παρακάτω βίντεο μπορείτε να δείτε κάποια στιγμιότυπα των δοκιμών μας.
Ακολουθούν μερικές από τις εντυπώσεις των παιδιών, όπως αποτυπώθηκαν στην αξιολόγηση της εργασίας:
Πασχαλία Τουτζιάρη: Η προετοιμασία της κατασκευής μού άρεσε πολύ. Ήταν μια πολύ δημιουργική διαδικασία στην οποία συνεργάστηκα πολύ καλά με την ομάδα μου. Αρχικά σχεδιάσαμε την ιδέα σε ένα χαρτί και έπειτα γράψαμε τα υλικά που θα χρειαστούμε. Στο επόμενο μάθημα αρχίσαμε την κατασκευή ενώνοντας τα καλαμάκια μεταξύ τους. Όταν πια είχε ολοκληρωθεί ήρθε η στιγμή για το πείραμα, ανεβήκαμε τα σκαλοπάτια μέχρι τον δεύτερο όροφο και αφήσαμε την κατασκευή να πέσει από το παράθυρο. Την στιγμή που κατεβήκαμε για να δούμε αν τελικά έσπασε το αυγό είχαμε αγωνία και άγχος. Τελικά όλα πήγαν μια χαρά και καταφέραμε να βγάλουμε ένα ωραίο αποτέλεσμα.
Σταύρος Τοκμακίδης: Η εμπειρία της προετοιμασίας, αν και πολύωρη, ήταν διασκεδαστική και η ρίψη του αυγού αγχωτική. Η προετοιμασία περιλάμβανε αρκετό πειραματισμό, για να καταλήξουμε στο καλύτερο αλεξίπτωτο, να παρατηρήσουμε αν τα καλαμάκια ήταν αρκετά σκληρά και να σιγουρευτούμε ότι η κατασκευή μας θα επηρεαζόταν από εξωτερικές συνθήκες (π.χ αέρα) το λιγότερο δυνατό. Η ρίψη, αν και, όπως ανέφερα παραπάνω, αγχωτική, μετέδωσε ένα συναίσθημα χαράς και επιτυχίας, όταν το αυγό έφτασε με ασφάλεια στο έδαφος. Για εμένα το πιο διασκεδαστικό κομμάτι, ήταν να παρατηρώ τι επιχειρούσαν οι συμμαθητές μου για να επιλύσουν το ίδιο πρόβλημα.
Αλέξανδρος Φραγκίδης: Στην αρχή ενθουσιάστηκα με την πρόκληση που είχαμε να αντιμετωπίσουμε. Έκανα μια έρευνα στο διαδίκτυο, για να βρω τους καλύτερους τρόπους να φτιάξω μια κατασκευή που θα εξυπηρετεί τον σκοπό που ήθελα. Με την ομάδα μου κάναμε κάποια ενδεικτικά σχέδια, για να καταλήξουμε στο τελικό το οποίο στη συνέχεια αρχίσαμε να το φτιάχνουμε. Η αρχή ήταν λίγο δύσκολη και δεν μπορούσαμε να συνεργαστούμε αλλά τελικά καταφέραμε να φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα και- για καλή μας τύχη- το αυγό δεν έσπασε.
Δανάη Καμπερίδη: Αρχικά η συγκεκριμένη εργασία ήταν αρκετά πρωτότυπη και δημιουργική. Μάθαμε να εξετάζουμε μια κατάσταση και σύμφωνα με τις ανάγκες της να πράττουμε. Το σημαντικό για εμένα ήταν το γεγονός ότι ήταν μια ομαδική εργασία, καθώς εργαστήκαμε με άτομα που ίσως να μη ταίριαζαν οι απόψεις μας αλλά είχαμε έναν κοινό σκοπό: να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Όταν έφτασε η στιγμή να εξετάσουμε την ανθεκτικότητα της εργασίας μας, ήταν το πιο διασκεδαστικό κομμάτι όλης της διαδικασίας, καθώς ήμασταν ενθουσιασμένοι να δούμε αν ο κόπος μας έπιασε τόπο.
Μαριλένα Σκανδύλα: Η όλη εμπειρία της προετοιμασίας και του πειραματισμού ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για τους ακόλουθους λόγους. Καταρχάς, ήρθα σε επαφή και ασχολήθηκα με ένα ενδιαφέρον τελικά θέμα, που ποτέ δεν είχε περάσει από το μυαλό μου. Αυτό μακροσκοπικά, μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε φάση της ζωής μου. Άρχισα να σκέφτομαι διάφορους τρόπους για την επιτυχή έκβαση της ρίψης του αυγού από ύψος, χρησιμοποιώντας τη λογική και αναζητώντας τρόπους στο διαδίκτυο. Αφού κατέληξα σε κάποιες σκέψεις, τις μοιράστηκα με το άλλο μέλος της ομάδας, που είχε σκεφτεί και άλλους τρόπους, για να μη σπάσει το αυγό. Τα υλικά και οι μέθοδοι που χρησιμοποιήσαμε για το πείραμά μας ήταν κοινή απόφαση και ήμασταν σίγουροι ότι το αποτέλεσμα θα είχε επιτυχία. Το γεγονός ότι έσπασε το αυγό, παρόλο που είχαμε αφιερώσει πολύ χρόνο για την προετοιμασία του πειράματος, με έβαλε να σκεφτώ τι θα μπορούσα να είχα αποφύγει, αλλά και τι θα μπορούσα να βελτιώσω, ώστε η ρίψη του αυγού από ύψος να ήταν επιτυχής.
Μαριάννα Σεβιντικίδη: Η εμπειρία της κατασκευής και της προετοιμασίας της ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Εργαστήκαμε ομαδικά προσπαθώντας να υλοποιήσουμε και να συνδυάσουμε όλες τις ιδέες μας, ήρθαμε πιο κοντά με τους -0890- μας και, πάνω απ’ όλα, σκεφτήκαμε τρόπους, για να μη σπάσει το αυγό κατά την πτώση, κάτι που σε όλους μας φαινόταν απίθανο. Κι όμως, όπως αποδείχθηκε από πολλές ομάδες και εργασίες, γίνεται! Πολύ βοηθητικό στάθηκε δίπλα μας το σχεδιάγραμμα της κατασκευής μας, καθώς μπορούσαμε εύκολα να αποτυπώνουμε τις ιδέες μας, να γίνονται κατανοητές από όλα τα μέλη της ομάδας και τέλος να εγκρίνουμε ή να απορρίπτουμε την ιδέα. Αφού καταλήξαμε στην ιδέα, προσπαθήσαμε να την υλοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο χρησιμοποιώντας υλικά τόσο από το εργαστήριο του Σχολείου όσο και από το σπίτι μας.
Κωνσταντίνος Χουχουλιδάκης: Όταν αρχίσαμε να σχεδιάζουμε και να κατασκευάζουμε, υπήρχε αβεβαιότητα για το αποτέλεσμα. Αναζητήσαμε ιδέες στο διαδίκτυο για την κατασκευή του δοχείου αλλά και οι προσωπικές μας ιδέες ήταν αρκετά χρήσιμες. Μεταξύ μας υπήρξε καλή συνεργασία, ακούγαμε τις ιδέες ο ένας του άλλου και προσπαθούσαμε να επιλύσουμε τον οποιοδήποτε προβληματισμό προέκυπτε. Τέλος, πριν από τη δοκιμή σε αληθινές συνθήκες, υπήρχε άγχος χωρίς να είμαστε σίγουροι ότι το αυγό μας θα τα καταφέρει. Παρόλα αυτά, όταν είδαμε ότι το αυγό μας έφτασε στο έδαφος ακέραιο, υπήρξε έντονος ενθουσιασμός και ανεβασμένο αίσθημα αυτοπεποίθησης.
Κωνσταντίνος Πάνος: Η συγκεκριμένη εργασία ήταν μια από τις αγαπημένες μου όλης της χρονιάς. Όχι μόνο λόγο της καλής της οργάνωσης αλλά και της καλής της εκτέλεσης. Αρχικά στα πρώτα στάδια μας μίλησε ο καθηγητής της Φυσικής, κύριος Μπούτσικας και μας διευκόλυνε για το πώς θα μπορούσαμε να επιβραδύνουμε την πτώση του αβγού. Μετά στα επόμενα μαθήματα άρχισαν οι ιδέες να έρχονται αλλά και να δοκιμάζονται. Η δικιά μου εμπειρία από την εργασία ήταν πολύ ευχάριστη, διότι μπόρεσα να συνεργαστώ άψογα με την ομάδα και κάναμε μια ξεχωριστή και λειτουργική εργασία.
Κωνστανίνα Οικονόμου: Ήταν ωραία εμπειρία, διότι συνεργαστήκαμε ως ομάδα, και οι ιδέες του ενός αποτελούσαν αφορμή, ώστε κάποιος άλλος να σκεφτεί κάτι διαφορετικό ή μια άλλη εκδοχή από αυτό που είχε ήδη ειπωθεί. Επίσης ήταν η πρώτη φορά που δαπανήσαμε περισσότερο χρόνο στο σχεδιασμό από ότι στην κατασκευή, καθώς θέλαμε να διαμορφώσουμε ένα ακριβές πλάνο με όλα όσα έπρεπε να κάνουμε και με τα υλικά τα οποία είχαμε διαθέσιμα να αξιοποιήσουμε, γεγονός το οποίο εκ του αποτελέσματος ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο για την εξοικονόμηση χρόνου αλλά και την αποφυγή προβλημάτων. Επίσης ενδιαφέρον ήταν το γεγονός ότι κληθήκαμε να αξιοποιήσουμε γνώσεις από άλλα μαθήματα (π.χ Φυσική) αλλά και εικόνες που είχαμε από τη ζωή μας και να τα εφαρμόσουμε σε μια δική μας δημιουργία. Η διαδικασία τους σχεδιασμού και της κατασκευής, αναμφίβολα ήταν ωραία, ωστόσο αξίζει να αναφέρω πως την παράσταση έκλεψαν οι δοκιμές, κατά τις οποίες αντιληφθήκαμε τη λειτουργικότητα των ιδεών μας, αλλά και την ποικιλία στις κατασκευές που υπήρχαν, και μας απέδειξε ότι υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί, ξεχωριστοί, δημιουργικοί και πολλές φορές αποτελεσματικοί τρόποι για την επίλυση ενός κοινού προβλήματος.
Χριστιάνα Παπαδοπούλου: Για εμένα ήταν μια πολύ ωραία και ιδιαίτερη εμπειρία, καθώς μας έβαλε σε μια διαδικασία προβληματισμού και σκέψης για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Επίσης, μου άρεσε ως σκέψη γιατί ήταν σαν μια δοκιμασία που θα έπρεπε να φέρουμε εις πέρας ο καθένας με τις δικές του ιδέες και σκέψεις. Ο πειραματισμός σε αληθινές συνθήκες ήταν μια διαδικασία που είχε πολύ πλάκα, αφού είδαμε πολύ ωραίες και έξυπνες κατασκευές των συμμαθητών μας και τις είδαμε ζωντανά είτε να αποτυχαίνουν είτε να πετυχαίνουν.
Χριστίνα Κυριαζοπούλου: Κάθε φορά πριν υλοποιήσουμε την ιδέα μας την αποτυπώνουμε σε ένα χαρτί αξιοποιώντας τις γνώσεις και τις εικόνες μας από αντικείμενα της καθημερινότητας. Κάθε φορά πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας πολλούς παράγοντας και να συζητήσουμε με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας- μία διαδικασία που απαιτεί σκέψη, λογική και συνεργασία. Ωστόσο, όταν πραγματοποιείται, πάντα ξεδιπλώνονται τα συναισθήματα της ικανοποίησης και της σιγουριάς για την επιτυχία του τελικού αποτελέσματος. Κατά την κατασκευή του “δοχείου” εντυπωσιάστηκα από το πόσο εύθραυστο είναι το συγκεκριμένο αντικείμενο και πόσους παράγοντες πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας, για να το προστατέψουμε. Ακόμα θεώρησα πολύ ενδιαφέρουσα τη διαδικασία καθώς ήταν σαν να ερχόμασταν στη θέση ενός ωοτόκου ζώου το οποίο μεριμνά, για να προστατέψει τα αυγά του από το να σπάσουν και όχι μόνο. Τέλος, κατά τους πειραματισμούς μου και τις μικροδιορθώσεις που έκανα στο σπίτι είχα εκπλαγεί από το ότι με απλά, καθημερινά υλικά μπορούμε να κατασκευάσουμε ένα αντικείμενο που θα προστατέψει ένα αυγό, και συνειδητοποίησα ότι εντέλει δεν έχει σημασία το πόσο περίτεχνα είναι τα υλικά που θα επιλέξεις αλλά ο τρόπος που θα τα συνθέσεις και θα τα συνδυάσεις μεταξύ τους. Συνεπώς ήταν μία υπέροχη εμπειρία που μας βοηθά να αντιληφθούμε έννοιες και ορισμούς της Φύσης και της Φυσικής και τις αξίες της σκέψης και της ομαδικότητας!
Έλενα Μαντέλα: Η εμπειρία κατασκευής της εργασίας ήταν πολύ ευχάριστη, γιατί μπορέσαμε να συνδυάσουμε τη φαντασία μας με τη Φυσική και την Τεχνολογία, κατασκευάζοντας ένα δοχείο το οποίο θα εξυπηρετούσε έναν συγκεκριμένο σκοπό. Είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο πειραματισμός με τα διάφορα σκίτσα και αποφασίζοντας ποιο θα είναι το πιο κατάλληλο για την πτώση. Όταν έφτασε η ώρα του κανονικού τεστ, ένιωσα αγωνία, σκεπτόμενη αν τελικά θα δουλέψει το σχέδιο της ομάδας μου, και χάρηκα πολύ, όταν τα αποτελέσματα ήταν θετικά. Γενικά απόλαυσα πολύ αυτή τη διαδικασία.
Ανδρέας Μανωλόπουλος: Αυτή η εμπειρία θεωρώ πως ήταν πολύ ενδιαφέρουσα καθώς συνειδητοποιήσαμε ότι τα σχέδια στο χαρτί δεν μπορούν πάντα να ανταποκρίνονται στο επιθυμητό αποτέλεσμα και χρειάζονται πολλές προσπάθειες, σκέψη αλλά και πειραματισμός για την επίτευξη ενός στόχου.
Νίκος Λυμπόπουλος: Η εμπειρία ήταν πολύ ωραία και πρωτόγνωρη, καθώς είναι κάτι που δεν κάνουμε συχνά και ήταν γενικότερα μια πολύ πρωτότυπη ιδέα για εργασία. Προσωπικά, μου άρεσε πολύ, γιατί εκτός από την ιδέα της κατασκευής, μου άρεσε και η διαδικασία κατασκευής και ειδικά η πτώση του αβγού στην αυλή.
Αντώνης Κελεκτσόγλου: Η εμπειρία ήταν πολύ ενδιαφέρουσα, διότι πειραματιστήκαμε και σκεφτήκαμε αρκετά τους τρόπους με τους οποίους το αυγό δε θα έσπαγε. Συνδυάσαμε τα πειράματα και τις δοκιμές με τη Φυσική και έγινε ακόμα πιο ενδιαφέρον. Παρόλο που δεν τα καταφέραμε, η διαδικασία από μόνη της μας πρόσφερε πολλά συναισθήματα, λόγω του πειράματος, της περιέργειας και της αγωνίας.
Αγγελική Ζαχαριάδου: Η πρώτη μου σκέψη ήταν πως η κατασκευή αυτή δε θα είχε κάποια χρησιμότητα στην καθημερινότητα, άλλα αμέσως μου κίνησε το ενδιαφέρον. Με το άτομο με το οποίο συνεργάστηκα σκεφτήκαμε πολλές ιδέες, κάποιες από τις οποίες ήταν ξεκαρδιστικές ή μη υλοποιήσιμες, όμως όλες είχαν μια απροσδόκητη δόση φαντασίας. Στο τέλος καταλήξαμε στο πιο απλό, ένα κουτί. Μέσα στο κουτί θα βάζαμε τέσσερα στηρίγματα, για να μην κουνιέται το αυγό, και λίγο βαμβάκι. Κατά τη διάρκεια της κατασκευής συνεργαστήκαμε πολύ καλά και καταφέραμε να αντιμετωπίσουμε μερικά προβλήματα που προέκυψαν. Λίγο πριν ολοκληρώσουμε την κατασκευή μας αποφασίσαμε να προσθέσουμε και μια σακούλα στο πάνω μέρος για να είμαστε σίγουροι πως το αυγό μας θα επιβιώσει. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν πολύ ικανοποιητικό και το πείραμα εξελίχθηκε όπως περιμέναμε. Το αυγό μας τα κατάφερε!
Κωνσταντίνος Βλαχάκης: Η εμπειρία της εργασίας ήταν ωραία, γιατί συνεργαστήκαμε πολύ καλά και η κατασκευή που φτιάξαμε ήταν αξιόλογη, αν και κατά τη διαδικασία της ρίψης, τα τελευταία δυο μέτρα γύρισε ανάποδα και το αυγό έσπασε. Η ιδέα της κατασκευής μας άλλαζε συνεχώς σε κάθε μάθημα, έτσι αναγκαζόμασταν να σταθούμε ευέλικτοι και να εξελιχθούμε, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να βγει ένα ωραίο τελικό έργο. Δεν με πειράζει που έσπασε το αυγό αλλά κρατάω ότι συνεργάστηκα με την Βασιλική πολύ καλά και ότι και οι δυο μας ήμασταν ευχαριστημένοι με το αποτέλεσμα.
Δήμητρα Κολτσάκη: Η εργασία αυτή ήταν μία πολύ συναρπαστική πρόκληση, καθώς χρειάστηκε να χρησιμοποιήσουμε τη σκέψη μας για να βρούμε την κατάλληλη δομή για την κατασκευή μας. Επιπλέον μας δόθηκε η ευκαιρία να δούμε τις εργασίες των συμμαθητών μας και τον τρόπο σκέψης και κατασκευής τους, κάτι που μου φάνηκε αρκετά ενδιαφέρον. Κατά τη διάρκεια αυτού τού πρότζεκτ ανακαλύψαμε επίσης πολλά πράγματα για τη διαδικασία της προετοιμασίας μιας κατασκευής και τον πειραματισμό σε αληθινές συνθήκες. Καταλάβαμε πως, για να πετύχουμε τον σκοπό μας, πρέπει να κάνουμε αρκετές δοκιμές, ώστε να βρούμε την κατάλληλη ιδέα που θα εκπληρώσει τον στόχο μας. Επιπλέον διαπιστώσαμε πως πολλοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα της κατασκευής μας, όπως τα κριτήρια που λαμβάνουμε υπόψιν μας, τα υλικά που χρησιμοποιούμε, το μέγεθος, το βάρος, το σχήμα, οι δοκιμές που κάνουμε και πολλά άλλα. Τέλος, βλέποντας και τις εργασίες των συμμαθητών μας, μάθαμε πως υπάρχουν πολλοί τρόποι να πετύχει κανείς έναν συγκεκριμένο σκοπό, καθώς οι εργασίες μας δεν ήταν ίδιες όμως εκπλήρωσαν τον σκοπό τους η καθεμία με διαφορετικό τρόπο. Γενικότερα, η όλη εμπειρία ήταν πολύ ενδιαφέρουσα, διασκεδαστική και εκπαιδευτική. Παρόλο που συναντήσαμε δυσκολίες σε ορισμένα στάδια της διαδικασίας, τις ξεπεράσαμε με δημιουργικούς τρόπους και καταφέραμε να ολοκληρώσουμε επιτυχώς την κατασκευή μας.