Τα Εκπαιδευτικά Προγράμματα
Απρ 15 2018

Το Αρσάκειο Νηπιαγωγείο Θεσσαλονίκης αποτελεί ένα ανοιχτό κι ευέλικτο, φιλικό και ταυτόχρονα οργανωμένο περιβάλλον κοινωνικοποίησης, προσωπικής εξέλιξης και μάθησης, στο οποίο τα παιδιά φοιτούν με συστηματικό τρόπο και περνούν όμορφα τα πιο δημιουργικά τους χρόνια.

Σε ένα τέτοιο περιβάλλον προσφέρεται μια ποικιλία από ενδιαφέρουσες δραστηριότητες οι οποίες συμβάλλουν στην ολόπλευρη και ισόρροπη ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών και πλήθος ερεθισμάτων που τα βοηθούν να ανακαλύψουν και να αναπτύξουν τις ιδιαίτερες κλίσεις τους και να αγαπήσουν τη διαδικασία της μάθησης.

Η εκπαιδευτική διαδικασία αξιοποιεί τις σύγχρονες διδακτικές μεθόδους, χρησιμοποιώντας πλούσιο υποστηρικτικό υλικό και εποπτικά – τεχνολογικά μέσα.

Μέσα από τη βιωματική μάθηση, την ομαδοκεντρική διδασκαλία, την πρωτοποριακή εκπαίδευση τα παιδιά επιτυγχάνουν υψηλούς μαθησιακούς στόχους ενώ παράλληλα προάγεται η κριτική σκέψη, το ομαδικό πνεύμα, η αυτοεκτίμηση και η φαντασία τους.

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα των Αρσακείων Νηπιαγωγείων είναι βασισμένο

·      στις αρχές και τις αξίες που διέπουν τα Σχολεία της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας για προσφορά ποιοτικής αγωγής, αλλά και στην ιδιαίτερη ευαισθησία που έχει η Εταιρεία σε θέματα Εκπαίδευσης και Πολιτισμού,

·      στις σύγχρονες επιστημονικές παιδαγωγικές θεωρίες για τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας και

·      στο ισχύον Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου (ΑΠΣ) και στο Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών για το Νηπιαγωγείο (Δ.Ε.Π.Π.Σ.), του Υπουργείου Παιδείας & Θρησκευμάτων, το οποίο προβάλλει ως διδακτική μεθοδολογία για την κατάκτηση της γνώσης, τη διαθεματική προσέγγιση.

 

Για να μπορούν τα παιδιά να αντιληφθούν τη σφαιρικότητα της γνώσης, τα εκπαιδευτικά προγράμματα που αναπτύσσονται προσεγγίζονται πάντοτε διαθεματικά με άμεση σύνδεση όλων των μαθησιακών περιοχών, της Γλώσσας, των Μαθηματικών, των Φυσικών Επιστημών, του Φυσικού και Ανθρωπογενούς Περιβάλλοντος της Δημιουργίας-Έκφρασης, δηλαδή της Μουσικής, της Θεατρικής Τέχνης, της Εικαστικής Έκφρασης, και της Φυσικής Αγωγής καθώς και της Τεχνολογίας.

Καινοτόμες δράσεις όπως «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση», «Αγωγή Υγείας», «Πολιτιστικές Δραστηριότητες», οι οποίες συνδέονται με θεσμοθετημένα εκπαιδευτικά προγράμματα, ενσωματώνονται κάθε χρόνο στο πλαίσιο του ετήσιου προγραμματισμού του Νηπιαγωγείου.

 

Τα Εκπαιδευτικά Προγράμματα που αναπτύσσονται στο Αρσάκειο Νηπιαγωγείο Θεσσαλονίκης απευθύνονται ξεχωριστά στην ηλικία των προνηπίων και των νηπίων και κατευθύνονται σε τρεις άξονες.

 

Πρώτος Άξονας

 

Στον πρώτο άξονα ανήκουν τα προγράμματα που αναπτύσσονται σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους κάθε σχολικού έτους και αφορούν στην προσέγγιση επίκαιρων εορταστικών και επετειακών θεμάτων καθώς και το εισαγωγικό πρόγραμμα γνωριμίας. Αυτά είναι: Η πρώτη μας γνωριμία, Οι Γιορτές των Χριστουγέννων, Η Αποκριά στον ελλαδικό χώρο και στον κόσμο όλο, Η 25η Μαρτίου, Το Πάσχα.

 

Η πρώτη μας γνωριμία

Ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα με στόχο την ένταξη και την προσαρμογή του νηπίου ή του προνηπίου στο πρώτο του οργανωμένο σχολικό περιβάλλον, το νηπιαγωγείο και στον τρόπο λειτουργίας του!

Περιεχόμενό του αποτελούν οι πρώτες εμπειρίες του παιδιού καθώς γνωρίζει τον εαυτό του, ως μέλος μιας ευρύτερης ομάδας, τα άλλα παιδιά, ως συνεργάτες και ως φίλους στο παιχνίδι, και την τάξη με το παιδαγωγικό υλικό, ως εμπλουτισμένο περιβάλλον που συμβάλλει στην αυτονομία του, την ανάπτυξή του και τη μαθησιακή του εξέλιξη!

Καθώς τα όρια του εαυτού διευρύνονται επιχειρείται στη συνέχεια μία δεύτερη προσέγγιση που αφορά στην κοινωνική γνωριμία του παιδιού: 1) το οικογενειακό περιβάλλον: οι άνθρωποι που ζουν μαζί, ο τόπος της καταγωγής, η κατοικία, η προέλευση του ονόματός και 2) το κοινωνικό περιβάλλον: το σχολείο και η ταυτότητά του, η πόλη και η χώρα, μέσα και από την εθνική επέτειο που επίκαιρα εορτάζεται αυτήν την περίοδο.

Το «εισαγωγικό» αυτό πρόγραμμα αποτελεί τη βάση για την ανάπτυξη των άλλων εκπαιδευτικών προγραμμάτων που θα ακολουθήσουν!

 

Οι Γιορτές των Χριστουγέννων

Ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα με στόχο να γνωρίσει στα παιδιά το σύνολο των Γιορτών του Δωδεκαήμερου και τα έθιμα που τις πλαισιώνουν.

Απώτερος στόχος είναι η σύνδεση των μέχρι τώρα βιωμάτων των παιδιών με αληθινό περιεχόμενο των γιορτών, την προέλευση και τη σημασία των εθίμων τους ώστε να μπορέσουν να γίνουν συνειδητοί και άξιοι συνεχιστές τους.

Με απλές δραστηριότητες που συνδέονται με όλα τα γνωστικά αντικείμενα αποκτούν την πρώτη τους ολοκληρωμένη προσέγγιση για το θέμα αυτό, αναπτύσσοντας παράλληλα κάθε τους επιμέρους δεξιότητα.

 

Η Αποκριά στον ελλαδικό χώρο και στον κόσμο όλο

Μέσα από το πρόγραμμα αυτό τα παιδιά γνωρίζουν διαδραστικά όλα όσα συνδέονται με τη γιορτή της Αποκριάς. Πόσο διαρκεί, και με ποιους τρόπους εκδηλώνουν την εορταστική τους διάθεση παιδιά και μεγάλοι.

Αποκτούν μια πρώτη επαφή με μερικά από τα ιδιαίτερα έθιμα και παραδόσεις κάποιων περιοχών της Ελλάδας.

Αναζητούν τις ρίζες της Αποκριάς, την αφετηρία της συνήθειας των ανθρώπων να μεταμφιέζονται και να φορούν μάσκες. Τέλος διερευνούν τη σημασία και τα μηνύματα που πηγάζουν απ’ αυτές τις εκδηλώσεις τους για τη σχέση του ανθρώπου με τη ζωή και τη φύση, καθώς και πώς εξελίχθηκαν στο πέρασμα του χρόνου και μέσα από την επίδραση του πολιτισμού κάθε τόπου.

 

Η Εθνική Γιορτή της 25ης Μαρτίου

Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει δραστηριότητες και φύλλα εργασίας με στόχο να γνωρίσουν στα παιδιά το ιστορικό γεγονός της Επανάστασης του 1821 και της σημασίας του στην συνέχιση του Ελληνισμού.

 

Το Πάσχα

Ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα με στόχο να γνωρίσει στα παιδιά την κορυφαία γιορτή της θρησκείας μας, το Πάσχα, που ο εορτασμός του τοποθετείται στην ωραιότερη εποχή κάθε χρόνου, την άνοιξη, καθώς και των εθίμων του ελληνικής παράδοσης.

Η προέλευση της γιορτής, η προετοιμασία και αναμονή του Πάσχα καθώς και η σημασία και το μήνυμα της λαμπρής γιορτής περνάνε στα παιδιά με την ιστορική διήγηση των γεγονότων μέσω βυζαντινών εικόνων, μέσα από την επεξεργασία αντίστοιχων φύλλων εργασίας και με την ενασχόλησή με εικαστικές δραστηριότητες.

 

Δεύτερος Άξονας

 

Ο δεύτερος άξονας αφορά στο σχεδιασμό ειδικών προγραμμάτων δραστηριοτήτων με στόχο και περιεχόμενο που αντλούνται από μια συγκεκριμένη γνωστική περιοχή όπως είναι οι η Γλώσσα και τα Μαθηματικά, τα Αγγλικά, η Μουσική και τα Εικαστικά.

 

Η Γλώσσα για το Νηπιαγωγείο

Στο Νηπιαγωγείο και στη μαθησιακή περιοχή της «Γλώσσας» επιδιώκεται οι μαθητές να αποκτήσουν γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις οι οποίες σχετίζονται όχι μόνο με το ίδιο το γλωσσικό σύστημα και τη γλωσσική επικοινωνία, αλλά και με την προσωπική και κοινωνική τους ζωή. Στόχος αποτελεί η κατανόηση και η παραγωγή τόσο του προφορικού όσο και του γραπτού λόγου θέτοντας, έτσι, τις βάσεις του γραμματισμού.

Μέσα από παιγνιώδεις δραστηριότητες τα παιδιά ενθαρρύνονται:

·         Να γνωρίσουν τα βασικά χαρακτηριστικά της ελληνικής γλώσσας

·         Να χρησιμοποιούν με επάρκεια το γλωσσικό σύστημα ανάλογα με την περίσταση και τον σκοπό

·         Να ερμηνεύουν διαφορετικά κείμενα

·         Να επικοινωνούν δημιουργικά σε κλίμα συνεργασίας και σεβασμού

·         Να βιώνουν λειτουργικές εμπειρίες ανάγνωσης

·         Να συνδυάζουν σταδιακά γράμματα με ήχους και να τα απεικονίζουν γραπτά

Η δημιουργία ενός περιβάλλοντος πλούσιου σε ερεθίσματα γραμματισμού (καρτέλες με τα ονόματά τους, πίνακες αναφοράς, ονομασίες χρησιμοποιούμενων υλικών και αντικειμένων, η γωνιά της βιβλιοθήκης κ.ά.) βοηθά τα παιδιά να κατακτήσουν σε έναν αρκετά ικανοποιητικό βαθμό τις δεξιότητες της ανάγνωσης και της γραφής και δημιουργεί τα  κίνητρα για την εκμάθηση της γραπτής ομιλίας, που θα διδαχθεί συστηματικά στο Δημοτικό Σχολείο.

 

Τα Μαθηματικά για το Νηπιαγωγείο

Στο νηπιαγωγείο τα Μαθηματικά διατρέχουν συστηματικά κάθε μαθησιακή δραστηριότητα. Η μαθηματική εκπαίδευση έχει στόχο την ανάπτυξη ενός τρόπου σκέψης που αξιοποιεί χαρακτηριστικά της μαθηματικής επιστήμης και οργανώνεται σε πέντε τομείς:

Αριθμοί και πράξεις: Φυσικοί αριθμοί ως το 10 και πράξεις

·         Χώρος και Γεωμετρία: Προσανατολισμός στο χώρο, γεωμετρικά σχήματα, μετασχηματισμοί και οπτικοποίηση

·         Εισαγωγή στην Αλγεβρική σκέψη: Κανονικότητες και ισότητες

·         Μετρήσεις: Εισαγωγή στη μέτρηση μήκους, επιφάνειας, όγκου και χωρητικότητας

·         Στοχαστικά Μαθηματικά: Οργάνωση δεδομένων και εισαγωγή στην πιθανότητα

Μέσα από κατάλληλα, κατά περίπτωση, διαμορφωμένες δραστηριότητες που πλαισιώνονται με αντίστοιχο απτό και ψηφιακό υλικό τα παιδιά κάνουν υποθέσεις, διατυπώνουν συλλογισμούς, επιλύουν απλά προβλήματα, συνεργάζονται, ανακαλύπτουν, επιχειρηματολογούν. Ερμηνεύουν και κατανοούν τον κόσμο που τα περιβάλλει, συνειδητοποιούν την κοινωνική διάσταση των Μαθηματικών και συνεπώς τον λόγο για τον οποίο είναι τόσο απαραίτητα στη ζωή τους.

 

Αγγλικά

Μέσω του προγράμματος δραστηριοτήτων για τα Αγγλικά, τα παιδιά έρχονται σε επαφή με τον κόσμο αυτής της καινούριας γλώσσας. Με σύντροφο και οδηγό τον Cookie,  έναν γλυκό τίγρη παίζουν παιχνίδια, ακούνε ιστορίες, χορεύουν, ζωγραφίζουν και τραγουδούν με ενθουσιασμό, σε μια πρώτη απόπειρα γνωριμίας με την Αγγλική γλώσσα, που κερδίζει τις εντυπώσεις και περιβάλλεται από αγάπη και όρεξη για μάθηση.

 

Μουσική Αγωγή

Στο Αρσάκειο Νηπιαγωγείο Θεσσαλονίκης το παιδί συμμετέχει σε μια οργανωμένη μουσική εμπειρία που σκοπεύει στην καλλιέργεια της μουσικής παιδείας και στη δημιουργική έκφραση. Το περιεχόμενο των δραστηριοτήτων της μουσικής κινείται παράλληλα στους τέσσερις βασικούς τομείς: Ρυθμός – Κίνηση, Μουσική Ακρόαση, Τραγούδι και Μουσική Επένδυση – Δημιουργία. Έτσι, τα παιδιά με κατάλληλα διαμορφωμένα για την ηλικία του παιχνίδια, δραστηριότητες και φύλλα εργασίας,  προσεγγίζουν με εμπειρικό τρόπο και όχι θεωρητικό  ορισμένες μουσικές έννοιες, παίζουν διάφορα μουσικά παιχνίδια, γύρω από τη διερεύνηση  και  την παραγωγή ήχων, γνωρίζουν τα μουσικά όργανα και κατασκευάσουν δικά τους αυτοσχέδια, μαθαίνουν να τραγουδούν στο ρυθμό, συνοδεύοντας τα ίδια με κρουστά οργανάκια, πραγματοποιούν σύνθετες μουσικές δραστηριότητες όπως ηχοϊστορίες και ασκούνται στην ποιοτική μουσική ακρόαση μέσα από επιλεγμένα μουσικά έργα απ’ όλο τον κόσμο και από την ελληνική μουσική (το έντεχνο, λαϊκό και δημοτικό τραγούδι).

 

Εικαστικά Προγράμματα

Στις προγράμματα δραστηριοτήτων «Καλλιτεχνικό Εργαστήρι» και «Προσεγγίζοντας Έργα Τέχνης» επιχειρείται η εικαστική έκφραση και ανάπτυξη των παιδιών μέσα από το Επιστημονικό Πεδίο των Τεχνών.

 

Καλλιτεχνικό Εργαστήρι

Στο Καλλιτεχνικό Εργαστήρι τα παιδιά ενεπλάκησαν σε εικαστικές δράσεις, εφαρμόζοντας μεθόδους όπως το χρωμάτισμα, η χαρτοκοπτική και το κολλάζ, χρησιμοποιώντας μεγάλη ποικιλία υλικών και εργαλείων. Τα εικαστικά έργα, αποτέλεσμα των δράσεων όλου του σχολικού έτους είναι ατομικά ή ομαδικά και η θεματολογία είναι εποχιακή, βασισμένη στον γύρω κόσμο και στην καθημερινή ζωή των παιδιών και εμπνευσμένη από το εκάστοτε ετήσιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα.

 

Προσεγγίζοντας Έργα Τέχνης

Στο Προσεγγίζοντας Έργα Τέχνης τα παιδιά ήρθαν σε επαφή με πίνακες ζωγραφικής γνωστών ζωγράφων από την Ελλάδα και όλο τον κόσμο. Μέσα από την επεξεργασία και την ανάλυση του κάθε πίνακα τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να αγαπήσουν την τέχνη και να γνωρίζουν έναν νέο κόσμο και τρόπο έκφρασης κάθε φορά. Η προσέγγιση κάθε έργου ολοκληρώνεται άλλοτε με κάποια ομαδική δραστηριότητα, και άλλοτε με ατομικό φύλλο εργασίας ή σε κάποιες περιπτώσεις ομαδικό έργο τέχνης.

 

Παιδικό Ιχνογράφημα

Το τεύχος αυτό αποτελεί μία καταγραφή της εξέλιξης κάθε παιδιού στο σχέδιο, σε συγκεκριμένη θεματολογία. Η καταγραφή αυτή πραγματοποιείται σε τρεις χρονικές περιόδους: τον Οκτώβριο, τον Φεβρουάριο και τον Ιούνιο.

Το παιδί καλείται σε κάθε μία από τις χρονικές αυτές περιόδους να ζωγραφίσει τον εαυτό του, την οικογένειά του και τους φίλους του.

Το ενδιαφέρον είναι ότι όλα τα παιδιά περνάνε λίγο πολύ από τα ίδια εξελικτικά στάδια του παιδικού ιχνογραφήματος, το οποίο πέρα από μεμονωμένες ικανότητες, εκφράζει το σύνολο της προσωπικότητας του παιδιού.

 

Τρίτος Άξονας

 

Και στον τρίτο άξονα αναπτύσσεται  ένα νέο κάθε χρονιά Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα που εντάσσεται σε κάποια από τα θεσμοθετημένα καινοτόμα προγράμματα της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης όπως η «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση», η «Αγωγή Υγείας» και οι «Πολιτιστικές Δραστηριότητες».

Τα πρόγραμμα αυτό αποτελεί το γενικό όραμα καθώς και το σημείο αναφοράς και προσδιορισμού όλων των  δραστηριοτήτων, των επιμορφωτικών επισκέψεων, συνεργασιών και εκδηλώσεων του εκάστοτε σχολικού έτους.

 

Παραδείγματα εντύπων Καινοτόμων Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων

 

Για όλα τα εκπαιδευτικά προγράμματα που έχουν υλοποιηθεί ως τώρα έχει εκδοθεί το αντίστοιχο  Έντυπο, το οποίο περιλαμβάνει ένα θεωρητικό κομμάτι όπου αναλύονται οι στόχοι, τα στάδια και οι επιμέρους ενότητες και ένα πρακτικό στο οποίο αποτυπώνεται το έργο κάθε παιδιού μέσα από  τα ειδικά φύλλα εργασίας, αποκλειστικό προϊόν έρευνας, έμπνευσης, επεξεργασίας και προσωπικής  δημιουργίας του εκπαιδευτικού προσωπικού.

 

Δραστηριότητες

 

Συγκεντρωτικά οι δραστηριότητες του εκπαιδευτικού προγράμματος από 8:10 έως 14:50 είναι: Ελληνική Γλώσσα, Μαθηματικά, Μελέτη Περιβάλλοντος, Αγγλική Γλώσσα, Φυσική Αγωγή, Μουσική Αγωγή, Θεατρική Τέχνη, Προσέγγιση Έργων Τέχνης, Καλλιτεχνικό Εργαστήρι και Φιλαναγνωσία. Μέσα στο ωράριο αυτό ενσωματώνονται η ελεύθερη απασχόληση, ένα πρόγευμα, ένα γεύμα και δύο διαλείμματα.

Στη διεύρυνση του ωραρίου λειτουργίας από 14:50 έως 16:25 περιλαμβάνονται η μεσημεριανή ανάπαυση και απογευματινές δραστηριότητες με στόχο την ανάδειξη και την καλλιέργεια περαιτέρω δεξιοτήτων, φυσικών κλίσεων και ταλέντων των παιδιών που είναι ιδιαίτερα αγαπητές στα παιδιά και έχουν ψυχαγωγικό χαρακτήρα.

Οι εκπαιδευτικές επισκέψεις, ο δανεισμός μουσειοσκευών καθώς και οι προσκλήσεις ειδικών για ενημέρωση, που πλαισιώνουν κάθε πρόγραμμα, προωθούν την ενεργητική-βιωματική μάθηση των παιδιών, και συντελούν στο άνοιγμα του νηπιαγωγείου προς τον έξω κόσμο.

 

Εκδηλώσεις

 

Η προετοιμασία των εορτών και η παρουσίασή τους αποτελούν μέρος και συνέχεια του παιδαγωγικού προγράμματος. Στα Αρσάκειο Νηπιαγωγείο Θεσσαλονίκης οργανώνονται και παρουσιάζονται κάθε χρόνο Επετειακές Εκδηλώσεις για την 28η Οκτωβρίου και την 25η Μαρτίου, Γιορτή για τα  Χριστούγεννα  και την Πρωτοχρονιά, Ημέρα Γονέων και Γιορτή  Λήξης σχολικού έτους. Οι δύο τελευταίες είναι εμπνευσμένες από το διαφορετικό κάθε χρόνο καινοτόμο πρόγραμμα.

 

Την Ημέρα Γονέων το Νηπιαγωγείο, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του, ανοίγει τις πόρτες του στους γονείς, προκειμένου να παρακολουθήσουν τα παιδιά τους σε κάποιες δραστηριότητες μέσα στο καθημερινό εκπαιδευτικό του πρόγραμμα, αλλά και να συμμετάσχουν οι ίδιοι σε παρόμοιες.

Στη Γιορτή Λήξης, η οποία είναι ενταγμένη στις εκδηλώσεις «Σχολείο και πολιτισμός» που διοργανώνονται από τη Διεύθυνση Π.Ε. Ανατολικής Θεσσαλονίκης, παρουσιάζεται θεατρική παράσταση η οποία αποτελεί το πεδίο εφαρμογής τού καινοτόμου προγράμματος της χρονιάς και προβάλει τα μηνύματα και τις αξίες που υιοθετήθηκαν!

 

Στοχευμένο – Ευέλικτο Πρόγραμμα

Στο σύνολό του το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Αρσακείου Νηπιαγωγείου Θεσσαλονίκης είναι ένα πρόγραμμα που σέβεται την ηλικία των παιδιών, τον τρόπο που σκέφτονται και μαθαίνουν και αξιοποιεί τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά τους. Η ευέλικτη μορφή του διευκολύνει την εξατομίκευση των μαθησιακών διαδρομών και την προσαρμογή τους στο ρυθμό ανάπτυξης κάθε παιδιού, χωρίς κοινωνικές ή μορφωτικές διακρίσεις και ανισότητες.

Παιδιά, εκπαιδευτικοί και γονείς λειτουργούν σε μια αμφίδρομη σχέση ώστε ο καθένας να ενισχύει το έργο του άλλου.