Σπαράγματα λόγου και τέχνης…
Ιαν 31 2021

 Με αφορμή τον εορτασμό των Τριών Ιεραρχών

Ανθολογημένα αποσπάσματα από το συγγραφικό έργο τους, κι έργα τέχνης με την απεικόνισή τους.

«Δεν υπάρχει άλλη καλλιτεχνική δημιουργία πιο μεγάλη από την αγωγή, γιατί με τι άλλο μπορεί να συγκριθεί η διάπλαση της ψυχής και της διάνοιας ενός ανθρώπου;»

Ιωάννου Χρυσοστόμου, PG 58, 584

«Τίποτα δεν βοηθάει περισσότερο τη διδασκαλία όσο η αμοιβαία αγάπη μεταξύ του εκπαιδευτικού και του μαθητή.»

Ιωάννου Χρυσοστόμου, PG 62, 530

«Αυτός που συμβουλεύει αφήνει τον συμβουλευόμενο να έχει την ελευθερία της επιλογής και την ευθύνη των πράξεών του.»

Ιωάννου Χρυσοστόμου, PG 53, 204

«Χρειάζεται μεγάλη προσοχή, επιμονή και υπομονή στην αγωγή των παιδιών. Όπως οι ζωγράφοι περνούν καθημερινά μπροστά από τον πίνακά τους και τον επεξεργάζονται, για να γίνει η εικόνα όπως πρέπει, όπως οι γλύπτες κάνουν πάλι το ίδιο και αφαιρούν από το άγαλμα ό,τι είναι περιττό ή προσθέτουν ό,τι λείπει, ακριβώς το ίδιο πρέπει να κάνετε κι εσείς οι γονείς, σαν να είστε  γλύπτες και κατασκευάζετε αγάλματα. Σ’ αυτό να έχετε τον νου σας, όταν φιλοτεχνείτε τα θαυμάσια αγάλματα του θεού, τα παιδιά σας.»

Ιωάννου Χρυσοστόμου, ΕΠΕ 30,
Περί κενοδοξίας καί ὅπως δεῖ τούς γονέας ἀνατρέφειν τά τέκνα, § 22

«Πάντοτε λέω ότι δεν καταφέρομαι εναντίον του πλουσίου, αλλά κατά του άρπαγα. Άλλο πλούσιος και άλλο άρπαγας. Άλλο εύπορος κι άλλο πλεονέκτης… Και οι πλούσιοι είναι παιδιά μου και οι φτωχοί είναι παιδιά μου.»

Ιωάννου Χρυσοστόμου PG 52, 399

Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ανάγλυφη σαπουνόπετρα, 11ος αι. Λούβρο

«Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος αντιμετωπίζει την αυτοκράτειρα Ευδοξία», 19ος αι., Jean-Paul Laurens, Μουσείο Αυγουστινιανών, Τουλούζ, Γαλλία

«Είναι πράγματι καταπληκτικό το να καθοδηγείς ανθρώπους, είναι τέχνη τεχνών και επιστήμη επιστημών.»

Γρηγόριος Θεολόγος, PG 35, 425

«Αυτήν τη νομοθεσία δεν την αποδέχομαι και καταδικάζω αυτή την κατάσταση. Άντρες ήταν οι νομοθετούντες και κατά των γυναικών η νομοθεσία […] Ένας είναι ο δημιουργός του άνδρα και της γυναίκας… και έχουν ένα νόμο, ένα θάνατο και μια ανάσταση.»

Γρηγόριος Θεολόγος, PG 36, 289ΣΤ

«O Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο ελεύθερο… Με την πτώση θρυμματίστηκε η αρχική ενότητα και ισοτιμία μεταξύ των ανθρώπων, οι θρασύτεροι με τη βοήθεια του πολιτικού νόμου, τον οποίο κατέστησαν όργανο καταδυναστεύσεως, επιβλήθηκαν στους ασθενέστερους, και έτσι οι άνθρωποι χωρίσθηκαν σε πλούσιους και φτωχούς, ελεύθερους και δούλους και σε πολλές άλλες κατηγορίες. Εμείς, όμως, ως χριστιανοί οφείλουμε να αποβλέπουμε και να τείνουμε στην αρχική ενότητα και όχι στην κατοπινή διαίρεση, στον νόμο του Θεού και όχι στον νόμο του ισχυρού.»

Γρηγόριος Θεολόγος, PG  35 892 A-B

Γρηγόριος ο Θεολόγος, Χαρακτικό Francesco Bartolozzi

«Ο Άγιος Γρηγόριος στηλιτεύει την αίρεση», Peter Paul Rubens 1620-1621 Πινακοθήκη Ολμπράιτ-Νοξ, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ

«Το ψωμί που αποθηκεύεις είναι του πεινασμένου, τα ρούχα που φυλάς στις αποθήκες σου είναι του γυμνού, τα παπούτσια που τα έχεις και σαπίζουν είναι του ξυπόλυτου, τα λεφτά που θάβεις για να μη σ’ τα κλέψουν είναι του φτωχού. Είναι τόσοι αυτοί που αδικείς όσοι αυτοί που θα μπορούσες να βοηθήσεις.»

Μέγας Βασίλειος, PG 31, 277C

«Στον Θεό δεν είναι αρεστό εκείνο που γίνεται αναγκαστικά, αλλά εκείνο που κατορθώνεται με την αρετή. Η δε αρετή κατορθώνεται με την ελεύθερη εκλογή και όχι με τον καταναγκασμό.»

Μέγας Βασίλειος,  PG 31, 345B

Μέγας Βασίλειος, φορητή εικόνα άγνωστου δημιουργού

Μέγας Βασίλειος, Μονή Αγίας Αικατερίνης του Σινά, 7ος αι.